Z roku na rok rośnie liczba incydentów, polegających na kradzieży danych identyfikacyjnych użytkowników internetu. Tego typu informacje wykorzystywane są przez cyberprzestępców na różne sposoby. O tym, że doszło do wyłudzenia danych osobowych, ofiara dowiaduje się najczęściej dopiero po pewnym czasie. Chcesz wiedzieć, czym jest kradzież tożsamości oraz jakie mogą być jej konsekwencje? Na te i inne pytania odpowiadamy w naszym poradniku.
Kradzież tożsamości to jedno z najczęściej popełnianych cyberprzestępstw. Jej istotą jest wyłudzenie danych osobowych, które następnie wykorzystywane są przez złodzieja np. w celu osiągnięcia korzyści majątkowych. Informacjami, które najbardziej interesują wirtualnych przestępców, są m.in.:
O tym, że doszło do kradzieży tożsamości, ofiara dowiaduje się najczęściej wtedy, gdy musi zmierzyć się ze skutkami przestępstwa. Cyberzłodziej, podszywając się pod inną osobę, może bowiem wyłudzić pożyczkę, wypłacić środki z konta bankowego lub też dokonać bardzo kosztownych zakupów internetowych.
Hakerzy korzystają dziś z rozmaitych metod kradzieży danych osobowych. Niektórzy instalują na komputerze ofiary szkodliwe oprogramowanie, które gromadzi poufne informacje, a następnie udostępnia je złodziejowi. Inni, korzystają z kolei z tzw. socjotechnik. Więcej na ten temat piszemy w naszym artykule Cyberprzestępczość – czym jest i jak się przed nią chronić. Do kradzieży tożsamości może dojść także wtedy, gdy złodziej wejdzie w posiadanie Twojego dowodu osobistego, czy innego dokumentu zawierającego informacje personalne.
Nieuprawnione wykorzystywanie danych osobowych może mieć szereg negatywnych skutków. Z raportu przygotowanego przez BIK wynika, że skradziona tożsamość najczęściej wykorzystywana jest w celu:
Więcej na ten temat piszemy w artykule jak sprawdzić, czy ktoś nie wziął na mnie kredytu.
Aby uniknąć kradzieży tożsamości, należy przede wszystkim odpowiednio chronić swoje dane osobowe. Wszelkie dokumenty, na których znajduje się np. nr PESEL, przechowuj w bezpiecznym miejscu. Jeśli zgubisz dowód osobisty, prawo jazdy lub paszport, natychmiast zgłoś utratę dokumentu i poproś o jego natychmiastowe unieważnienie. Nie udostępniaj swoich dokumentów osobom trzecim. Nie zgadzaj się również na ich fotografowanie czy kserowanie.
Ostrożność należy zachować także podczas korzystania z internetu. Jeśli płacisz za zakupy kartą kredytową, zawsze weryfikuj, czy strona, na której podajesz nr karty i kod zabezpieczający jest prawdziwa, zaś dane podlegają szyfrowaniu. Więcej na ten temat znajdziesz w naszym poradniku jak bezpiecznie płacić kartą przez internet.
Wielu przestępców decyduje się na wyłudzenie danych osobowych, korzystając z takich metod, jak phising czy spoofing. Aby nie stać się ofiarą kradzieży tożsamości, nigdy nie otwieraj linków znajdujących się w wiadomościach o podejrzanej treści. Korzystaj również z oprogramowania antywirusowego oraz pamiętaj o jego systematycznej aktualizacji. Jeśli zamawiasz płatne subskrypcje lub logujesz się na konto bankowe, nie zezwalaj wyszukiwarce na zapamiętywanie haseł. W przeciwnym razie takie informacje mogą łatwo dostać się w ręce cyberzłodzieja.
Podejrzewasz, że Twoje dane osobowe dostały się w niepowołane ręce? W pierwszej kolejności zgłoś kradzież tożsamości do urzędu gminy. Dzięki temu uruchomiona zostanie procedura pozwalająca na unieważnienie dowodu osobistego tak, aby złodziej nie mógł dłużej go używać. Jeśli łupem przestępcy padł nr Twojej karty płatniczej lub dane do logowania do konta bankowego, o incydencie poinformuj również bank. Zgłoszenie kradzieży tożsamości możliwe jest na kilka sposobów, np. bezpośrednio w placówce banku, czy poprzez infolinię. Podczas rozmowy poproś o zablokowanie karty i konta oraz wstrzymanie rozliczenia transakcji dokonanych przez oszusta. Wyłudzenie danych osobowych należy także zgłosić na policję. W komendach powiatowych funkcjonują specjalne jednostki, specjalizujące się w wykrywaniu i ściganiu tego typu przestępstw.
